Proces dochodzenia roszczeń krok po kroku (cz. II)
Dochodzenie roszczeń finansowych na drodze polubownej jest najlepszym, najszybszym i jednocześnie najmniej kosztownym sposobem na odzyskanie pieniędzy. Nie zawsze jednak obie strony mogą dojść do porozumienia, a dłużnik – pomimo ponagleń i ostrzegania o konsekwencjach – nie wywiązuje się z zobowiązania. W takiej sytuacji wierzyciel może sięgnąć po bardziej drastyczne środki, do których zalicza się windykacja sądowa.
Postępowanie przed sądem cywilnym
Dobrowolna spłata należności przez dłużnika wynika jedynie z jego dobrych chęci. Wierzyciel praktycznie nie dysponuje żadnymi środkami, które mogłyby zmusić go do uregulowania zaległych rat czy spłaty długu w innej formie. Wysyłanie monitów, ostrzeżeń, rozmowy telefoniczne i osobiste są jedynie formą rady lub ustnego ostrzeżenia, które dłużnik może zignorować. Kiedy łagodne środki zawodzą, konieczne jest zwrócenie się z problemem do sądu cywilnego. Ze względu na usankcjonowane prawnie terminy przedawnienia należności pieniężnych złożenie wniosku powinno nastąpić w możliwie najkrótszym czasie. Nie istnieje wówczas ryzyko, że zanim sprawa trafi na wokandę, dług przestanie być wymagalny. Sądowe dochodzenie roszczeń może obejmować zarówno zwrot zasadniczego długu i należnych odsetek, jak i pokrycie kosztów szkód, które wyniknęły na skutek opóźnienia w spłacie. Dłużnik zazwyczaj jest też obciążany kosztami procesu sądowego.
Tytuł egzekucyjny i wykonawczy
Efektem przeprowadzonego postępowania sądowego jest uzyskanie przez wierzyciela tytułu egzekucyjnego, który – po nadaniu mu przez sąd klauzuli wykonalności – stanowi podstawę do przymusowego ściągnięcia długu z dostępnych środków. Do przeprowadzenia takiej czynności jest uprawniony komornik sądowy, do którego powinien się zwrócić wierzyciel. Wraz z tytułem egzekucyjnym przekazuje on przedstawicielowi kancelarii komorniczej informację o tym, z jakich źródeł mają być ściągane należności. To od wierzyciela zależy, czy komornik zajmie konto bankowe, pensję, rentę, czy też będzie zajmował majątek ruchomy w mieszkaniu. Zazwyczaj te źródła są uwarunkowane wielkością należnej kwoty i statusem majątkowym dłużnika. Przykładowo osoba bezrobotna czy pozostająca na niewielkim zasiłku nie uzyskuje wystarczających dochodów do spłaty kilkutysięcznego długu kredytowego. W takim przypadku komornik może zająć jej telewizor, komputer, niektóre meble, książki i inne przedmioty, których wartość można wycenić. W przypadku dużych kwot zajęciu podlegają dom, samochód, zasoby firmy itp. W skrajnych wypadkach, gdy dłużnik nie dysponuje żadnym majątkiem, komornik może umorzyć postępowanie. Nie oznacza to jednak, że dług przestaje być wymagalny. Wierzyciel może w ciągu 10 lat ponowie wystąpić o jego ściągnięcie.
